• Digital Humanities and Cultural Heritage
• 2013-2022close
• Embargo close
• Other research products close

Историографски чланци и расправе. Књ. 1 и 2 / Василије Ђ. Крестић ; уредник Михаило Војводић. – Београд : САНУ ; Нови Сад : Матица српска, 2020. Говорили: академик Василије Ђ. Крестић, академик Славенко Терзић, др Софија Божић. У Београду, уторак 23. новембар 2021. у 13 часова.

MÖ. 2. binyılın başı ile birlikte Batı Anadolu'da gerek kültürel gerekse sosyal örgütlenme bağlamında daha karmaşık ve yerel unsurların ön plana çıktığı bir sürece girilmiştir. Beycesultan Höyük'te tüm aşamaları kesintisiz biçimde izlenebilen bu sürecin kültürel unsurlarının detaylı biçimde ele alınması, özellikle İç Batı Anadolu'nun kültürel ve kronolojik sürecinin aydınlatılması açısından büyük önem arz etmektedir. Beycesultan Höyük'te son yıllarda gerçekleştirilen kazılar, Orta Tunç Çağı ve Geç Tunç Çağı tabakaları üzerine odaklanmıştır. Söz konusu çalışmalar sonucunda Beycesultan Höyük'ün tabakalanması büyük ölçüde değiştirilmiştir. Bu projenin konusunu oluşturan Beycesultan Höyük'ün Orta Tunç Çağı, eski tabakalanmada V ve IV. tabakalar ile yeni tabakalanmada ise 10-7. tabakalar ile temsil edilmektedir. Tarafımızdan 2012-2019 kazı sezonlarında araştırılmış olan Orta Tunç Çağı tabakaları henüz başlangıç aşamasında olmakla birlikte daha şimdiden özellikle kronolojik bağlamda bazı yeni sonuçlar vermiştir. Ġlk dönem kazı çalışmalarında Orta Tunç Çağı tabakaların tarihlendirilmesinin daha çok göreli tarihleme yöntemleri ile yapılması ve V. tabakadan elde edilen radyokarbon analiz sonucunun arkeolojik verilerle desteklenmemesinden ötürü tabakaların tarihlenmesinin tatmin edici bir düzeye ulaşmamasına neden olmuştur. Yeni yapılan kazılar sonucunda V ve IVc ile ilişkilendirilen 10. ve 7. Tabakadan elde edilen radyokarbon analiz sonuçları bu tabakaların daha önce önerilen tarihlerden daha erkene çekilmesi gerektiğini göstermiştir. With the beginning of the second millennium BC, a process was introduced in Western Anatolia in the context of both cultural and social organization, where more complex and local elements came to the fore. In Beycesultan Höyük, the cultural aspects of this process, which can be monitored without interruption, are of great importance, especially in terms of enlightening the cultural and chronological process of Central Western Anatolia. Excavations in Beycesultan Höyük in recent years have focused on the Middle Bronze Age and Late Bronze Age levels. As a result of these studies, the stratification of Beycesultan Höyük has been changed to a great extent. The Middle Bronze Age levels of Beycesultan Höyük, which constitute the subject of this project, are in the old stratification V and IV, 10-7 in new stratification. The Middle Bronze Age levels, which have been explored by us during the 2012-2019 excavation seasons, are still in their infancy, but have already yielded some new results, especially in a chronological context. In the early excavations, the dating of the Middle Bronze Age layers was mostly done with relative dating methods, and the result of the radiocarbon analysis obtained from the 5th layer was not supported by archaeological data, which caused the dating of the layers to not reach a satisfactory level. Radiocarbon analysis results obtained from Layers 10 and 7 associated with V and IVc as a result of the new excavations showed that these layers should be pulled earlier than the previously suggested dates.

Ekşi Höyük Excavations were initiated following the results obtained from the surface surveys conducted in the Upper Menderes Basin. Ekşi Höyük is one of the identified seventeen settlements which were settled during Neolithic and Early Chalcolithic periods. The fact that Ekşi Höyük was not resettled farther than the 13th century cemetery area after the Early Chalcolithic period enabled the Early Chalcolithic and Neolithic layers to be reached just below the surface of the settlement. Although the layers belonging to the Early Chalcolithic period have been destroyed due to being close to surface and agricultural activities carried out on the mound for many years, they have been preserved in narrow areas. The data obtained show that this layer is represented by structures with rectangular plans, stone foundations and mud-brick bodies. Pottery traditions are represented by paint decorated and monochrome pottery groups known in the literature as Hacılar ceramics, which are intensely seen especially in the settlements of the Lakes Region. The Neolithic period layers of the settlement are represented by lime-based structures with rectangular plans in the 7th and 6th layers. Except for a few examples, there are no ceramics found in these layers. The 5th and 4a-b layers, which we can define as Late Neolithic Period layers, are represented by rectangular and apsidal structures. Numerous data on bones, terracotta and stone tool production were obtained from these structures. The pottery of this period is generally represented by monochrome pottery with red and brown exterior surface colors. All these architectural and small finds summarized within the scope of the project were evaluated and reported. Ekşi Höyük Kazı çalışmaları Yukarı Menderes Havzasında yürütülen yüzey araştırmalarında elde edilen sonuçların ardından başlatılmıştır. Ekşi Höyük, havzada tespit edilen 18 Neolitik ve Erken Kalkolitik dönemlerde iskân edilen yerleşimlerden biridir. Ekşi Höyük’ün Erken Kalkolitik dönemden sonra 13. yy’daki mezarlık alanı dışında yeniden iskana tabi olmamış olması yerleşimde yüzeyin hemen altında Erken Kalkolitik ve Neolitik tabakalara ulaşılmasına olanak sağlamıştır. Erken Kalkolitik döneme ait tabakalar her ne kadar yüzeye yakın olması ve höyük üzerinde uzun yıllar sürdürülen tarımsal faaliyetlerden ötürü tahrip olmuş olsa da dar alanlarda korunmuştur. Elde edilen veriler bu tabakanın dikdörtgen planlı taş temelli kerpiç bedenli mekanlar ile temsil edildiği görülmektedir. Çanak çömlek gelenekleri ise özellikle Göller yöresi yerleşimlerinde yoğun bir biçimde görülen Hacılar seramikleri olarak literatürde bilinen boya bezemeli ve monokrom çanak çömlek gruplarıyla temsil edilmektedir. Yerleşimin Neolitik dönem tabakaları 7.ve 6. Tabakalarda kireç tabanlı dikdörtgen planlı mekanlar ile temsil edilmektedir. Bu tabakalarda birkaç örnek dışında seramik bulunmamaktır. Geç Neolitik Dönem tabaları olarak tanımlayabileceğimiz 5. ve 4a-b tabakaları ise dikdörtgen ve apsisli yapılar ile temsil edilmektedir. Söz konusu yapılar içerisinde kemik, pişmiş toprak ve taş alet üretimine dair çok sayıda veri elde edilmiştir. Bu dönem çanak çömleği ise genel olarak kırmızı ve kahverengi dış yüzey rengine sahip monokrom çanak çömleklerle temsil edilmektedir. Proje kapsamında özetlenen tüm bu mimari ve küçük buluntular değerlendirilerek raporlaştırılmıştır.

Klaros’ta 2014 yılında kamulaştırılmasının ardından kazısına başlanılan ve bulunduğu plankareden adını alan G Sektörü çalışmalarında oldukça ilgi çekici sonuçlar ortaya çıkmıştır. Kutsal alanın bağlı olduğu iki ana kentten biri olan Notion tarafında propylon yani giriş binası önceki kazı dönemlerinde ortaya çıkarılmıştır. Son dönem kazılarında hem bu alanda hem de Notion tarafında yer alan güney parselde yapılaşmaya yönelik önemli verilere ulaşılmıştır. Ancak kutsal alanın kuzeyinde yani bağlı olduğu diğer ana kent Kolophon tarafında çalışmalar ilk kez yürütülmüştür. Yapılan çalışmalar sonucunda burada İÖ 3. ve 4. yüzyıllara ait olasılıkla bir tapınağa ait yapı temeli ile onun altında Arkaik Döneme tarihlenen bir duvar ortaya çıkarılmıştır. Her ne kadar yapıların sınırlarına kısıtlı sürelerde yapılan çalışmalar ile ulaşılamamış olsa da Arkaik ve Klasik Dönem kutsal alan sınırlarının kuzeyde de devam ettiği sonucuna varılmıştır. Hem mimari hem de seramik, sikke, figürin ve metal gereçlerden oluşan çok çeşitli buluntular burada kutsal alan açısından bir devamlılığın olduğunu ortaya koymuştur. Böylelikle burada yürütülen çalışmaların genişletilerek devam etmesi gündeme gelmiştir. Following the expropriation of the Klaros in 2014, excavations started in the G Sector which took its name from the grid where it was found. One of the two main cities to which the sanctuary is connected is the propylon on the side of Notion. In the last period excavations, important data about the construction of the southern area in both this area and Notion side were reached. However, in the northern part of the sanctuary, it was the first time that Kolophon, the main city to which it was connected, was carried out for the first time. As a result of the studies, a wall dating to the Archaic Period was unearthed under the structure of a temple probably belonging to the 3rd and 4th centuries BC. Although it is not possible to reach the boundaries of the buildings in limited time, it is concluded that the boundaries of the Archaic and Classical Period sanctuary continued in the north. A wide variety of finds, both architectural and ceramic, coins, figurines and metal objects, revealed a continuity here in terms of the sanctuary. In this way, it is on the agenda that the works carried out here are expanded and continued.