• Digital Humanities and Cultural Heritage
• Other research productsclose
• PL close

Celem niniejszego opracowania jest krytyczna analiza przepisów dotyczących nabywania przez kościoły i inne związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą w trybie art. 68 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Przepis ten znajduje swoje uzasadnienie w gwarantowanej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wolności sumienia i religii, a konkretnie w prawie do posiadania świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących. Odnoszące się do tego przepisy są jednak nieprecyzyjne. Brakuje przede wszystkim legalnej definicji „celów działalności sakralnej”, którym mają służyć nabywane nieruchomości. Skutkuje to problemami interpretacyjnymi, co negatywnie oddziałuje na praktykę. Wskazując na luki w obowiązującym prawodawstwie, autorzy stawiają postulaty de lege ferenda, których celem jest zwiększenie transparentności procedur stosowanych przy nabywaniu przez związki wyznaniowe nieruchomości z bonifikatą i zapewnienie faktycznego wykorzystywania nabytych w tym trybie nieruchomości na cele sakralne. The present paper aims to critically analyze the regulations on purchasing real estates with a discount by churches and other religious organizations under Article 68 para. 1.6 of the Act of 21 August 1997 on the management of real estates. This provision is motivated by the freedom of conscience and religion and specifically by the right to possess sanctuaries and other places of worship for the satisfaction of the needs of believers guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland. However, the relevant regulations are not precise enough. In particular, there is no legal definition of the “purposes of sacral activity” that are to be served by the purchased real estates. This gives rise to interpretation problems, which has a negative effect on practice. The paper points out the legal loopholes in the current legislation and makes de lege ferenda proposals aimed at enhancing transparency of the rules applied to purchasing real estates with a discount by religious organizations and ensuring that the purchased real estates are actually used for sacral purposes.

There is a familiar claim that, when compared to the early days of bioethics, the role of philosophy in bioethics has diminished. Let’s call it the Disconnection Thesis. The latest discussion of this claim can be found in a recent American Journal of Bioethics (AJOB) target article, "The Place of Philosophy in Bioethics Today" (Blumenthal-Barby et al. 2022). While the authors do not openly endorse the claim, much of the paper consists of suggestions on how the role of philosophy in bioethics could be made more pronounced. However, do we know whether the Disconnection Thesis is true? How could we test it? And even if we concede that philosophy plays a relatively small role in bioethics today, can we check whether that role was significantly more marked at some earlier stage of this relatively young academic field? In this blog post, based on our commentary just published in AJOB (Bystranowski, Dranseika, Żuradzki 2022b) we would like to do two things. First, we describe several attempts to test the claim that the role of philosophy in bioethics has diminished. Second, we want to encourage the readers to suggest what other observable - and testable - patterns we could expect were this claim true.

The article presents findings of the macroscopic examination of human remains recovered from Late Meroitic cemeteries at Mansourkotti, Korti, ad Ousli East, Sudan.

Krótka historia Biblioteki, która została utworzona w 1972 roku w strukturach Międzyuczelnianego Instytutu Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej. W artykule przedstawiono losy Biblioteki, które są nierozerwalnie związane z historią Katedry Prawa Własności Intelektualnej UJ (dawniej Instytut Prawa Własności Intelektualnej UJ) i ze zmianami organizacyjnymi zachodzącymi w strukturach Uniwersytetu Jagiellońskiego. Opisane dzieje Biblioteki stanowią doskonały obraz rozwoju technologicznego jaki miał miejsce także w bibliotekarstwie. A short history of the Library, which was established in 1972 within the structures of the Institute of Inventiveness and Protection of Intellectual Property. The article presents the history of the Library, which is inextricably linked with the history of the Department of Intellectual Property Law of the Jagiellonian University (formerly the Institute of Intellectual Property Law of the Jagiellonian University) and with the organizational changes taking place in the structures of the Jagiellonian University. The described history of the library is a perfect picture of changes and technological development that also took place in librarianship.

Celem artykułu jest pokazanie kierunków przemian, jakie dokonywały się w zakresie wykorzystania tradycji klasycznej epopei w poezji epickiej polskiego oświecenia. Przedmiotem uwagi stają się istotne z punktu widzenia tychże przemian aspekty wybranych dzieł należących do epiki heroicznej, w mniejszym stopniu heroikomicznej. Najbardziej interesujące okazują się tutaj utwory Ignacego Krasickiego. Także jednak dzieła innych autorów, szczególnie powstałe w pierwszych dekadach XIX w., dobrze ilustrują omawiane zagadnienie. W artykule omówione zostały te ich cechy, które świadczą o próbach kontynuowania klasycznych konwencji epickich, ich przekształcania lub łączenia z innymi kategoriami estetycznymi. The aim of the article is to show the directions of changes that took place in the use of the tradition of the classic epic in the epic poetry of the Polish Enlightenment. The most important aspects of these transformations concerning the works belonging to the heroic epic and, to a lesser extent, to the heroic-comic epic are the main subject of this paper. The works by Ignacy Krasicki turn out to be the most interesting. However, also the works of other authors, especially those written in the first decades of the 19th century, illustrate this issue well. The article shows their features that testify to attempts to continue classical epic conventions, transform them or combine them with other aesthetic categories. L’objectif de cet article est de présenter les axes des transformations qui ont eu lieu dans l’utilisation de la tradition de l’épopée classique dans la poésie épique à l’époque des Lumières polonaises. Le sujet principal en sont les aspects les plus importants de ces transformations concernant les œuvres appartenant à l’épopée héroïque et, dans une moindre mesure, à l’épopée héroï-comique. Dans cette perspective, les textes d’Ignacy Krasicki s’avèrent les plus intéressants. Cependant, les ouvrages d’autres auteurs, notamment ceux créés dans les premières décennies du XIXe siècle, illustrent également le sujet abordé. Dans cet article l’auteur analyse les caractéristiques qui témoignent des tentatives visant à poursuivre et à développer les conventions épiques classiques, ainsi qu’à les transformer ou à les rattacher à d’autres catégories esthétiques.

The topic of a conversation of three literary scholars which took place in the last months of the Zbigniew Herbert Year (2018) is the experience recorded in the poet’s poems and essays of the Mediterranean culture, antiquity as a tool of cognition, an important code as well as the experience of his real journeys to the south of Europe being a kind of dividing line in his literary output and resonating in it.

Recent Shakespearean productions, just like current European crises, have highlighted the exclusionary nature of European identity. In defining the scope of this special issue, the aim of this introduction is to shift the study of Shakespeare in/and Europe away from the ideological field of “unity within diversity” and its attendant politics of negotiation and mediation. Instead, it investigates whether re-situating Shakespearean analysis within regimes of exclusionary politics and group conflict attitudes helps to generate dynamic cultural and social understandings. To what effect is Shakespeare’s work invoked in relation with the tensions inherent in European societies? Can such invocations encourage reflections on Europe as a social, political and/or cultural entity? Is it possible to conceptualize Shakespearean drama as offering an effective instrument that connects―or not―the voices of the people of Europe?

Sprawa Al Mahdiego przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym jest sprawą przełomową, niepozbawioną kontrowersji. 27 września 2016 roku Międzynarodowy Trybunał Karny po raz pierwszy w historii wydał wyrok dotyczący zbrodni wojennej polegającej na zamierzonym kierowaniu ataków na budynki przeznaczone na cele religijne, edukacyjne, artystyczne, naukowe lub pomniki historyczne, pod warunkiem, że nie są one celami wojskowymi, powołując się tym samym na art. 8 ust. 2 lit (e) (iv) Statutu Rzymskiego. Sprawa Al Mahdiego stanowi punkt wyjścia dla historycznej analizy znaczenia kultury oraz jej ochrony w prawie międzynarodowym – od wąsko postrzeganego przedmiotu ochrony w postaci dóbr kulturalnych, w czasach konfliktu zbrojnego, poprzez ochronę dziedzictwa kulturalnego w jego materialnym wyrazie, do ochrony dziedzictwa niematerialnego. Obecne rozumienie kultury jako tworu żywego oraz dostrzeżenie znaczenia, jakie kultura oraz dziedzictwo odgrywają zarówno dla lokalnych wspólnot, jak i społeczności międzynarodowej, czyni dziedzictwo istotnym elementem ludzkiej godności i tym samym praw człowieka. The case of Al Mahdi in the International Criminal Court is a landmark case, though being a controversial one. On 27th of September 2016 the ICC for the first time issued a judgement concerning the war crime of intentionally directing attacks against buildings dedicated to religion, education, art, science or historic monuments, provided they are not military objectives. The case of Al Mahdi is a starting point for the historical analysis of the notion of culture in the international law – from the cultural property, protected in the times of armed conflicts, through cultural heritage in its tangible form, to intangible heritage. By understanding culture as dynamic and pivotal for local societies, as well as for international community, cultural heritage is now being perceived as an important part of human dignity and thus human rights.

Z wprowadzenia: "Handel międzynarodowy ma kluczowe znaczenie dla współpracy polityczno-gospodaczej państw oraz innych struktur w kontekście ich powiązań dwu- i wielostronnych w skali regionalnej i ogólnoświatowej. W toku nasilającej się globalizacji XXI w. istotne znaczenie dla pogłębienia i poszerzenia wymiany handlowej posiadają między innymi: • wzrost wolumenu obrotów towarowych, wzrost znaczenia handlu elektronicznego; • nowe i złożone międzynarodowe łańcuchy dostaw; • postępująca modernizacja transportu i komunikacji międzynarodowej; • powiązanie wymiany handlowej z przepływem inwestycji i usług; • wzrost roli i znaczenia wielonarodowych przedsiębiorstw przemysłowo- -handlowych; • wzrost zagrożeń związanych z globalizacją w postaci przestępczości zorganizowanej, nielegalnego handlu, ataków terrorystycznych; • przyspieszenie przepływu informacji w skali międzynarodowej; • nowa jakość kształcenia oraz doboru kadry specjalistycznej i kierowniczej; • wzrost kosztów badań, rozwoju i szereg innych działań organizacyjnych. Współcześnie, pod koniec drugiej dekady XXI w., handel międzynarodowy odgrywa pierwszoplanową rolę w rywalizacji państw w ich dążeniu do ustanowienienia nowego układu sił oraz multilateralnego porządku międzynarodowego, zmierzającego do przebudowy dotychczas dominującego, prozachodniego modelu gospodarki neoliberalnej. Widoczną tendencją w tym zakresie jest między innymi nasilająca się od przełomu 2018/2019 wojna celno-handlowa między USA oraz Chińską Republiką Ludową o trudnych do przewidzenia następstwach globalnych i regionalnych, w tym także dla UE."(...)

Z wprowadzenia: "Gwałtowny postęp, który w XXI wieku objął tak wiele dziedzin życia, nie ominął także sfery wojskowej. Siły zbrojne przechodzą bardzo szybkie przemiany pod wpływem nowych osiągnięć naukowo-technicznych i poszukiwania najbardziej efektywnych sposobów ich wykorzystania nie tylko w czasie wojny, ale także pokoju i kryzysu. To wszystko stanowi duże wyzwanie dla twórców systemów kształcenia wojskowego, które należy zorganizować tak, by zapewniały siłom zbrojnym kadrę przygotowaną do sprostania współczesnym wymaganiom. Nie chodzi jedynie o naukę wykorzystania nowych rozwiązań, ale także o tak oczywiste kwestie, jak budowa zdolności przywódczych czy odporności na propagandę i dezinformację, aby nie powodowała ona olbrzymich konsekwencji dla morale kadry dowódczej i szeregowych żołnierzy. Biorąc to pod uwagę redaktorzy tomu, którzy zgodnie z dewizą periodyku starają się łączyć teorię i praktykę bezpieczeństwa, uznali, że warto jest przybliżyć różne aspekty kształcenia w siłach zbrojnych w Polsce i na świecie w XXI wieku."(...)