• Digital Humanities and Cultural Heritage
• Publications close
• YÖK Açık Bilim - CoHE Open Science close

Geleneksel sanat kurallardan kurtulma sürecinin önemli bir adımı olarak değerlendirilen19. yüzyıl, görsel ve işitsel sanatların etkileşiminin yoğunlaşmaya başladığı bir süreceişaret eder. 19. yüzyılın kültürel ortamı, kendinden önceki dönemlerden daha karmaşık biryapıya sahiptir. Dünya küçülmeye başlamış, büyük sanat yapıtlarının ucuz yollu kopyalarıüretilmiş, yüzyılın ilk çeyreğine egemen olan Napolyon'un emperyalist dönemine veNeoklasik sanat anlayışına tepkiler doğmaya başlamıştır. Öyle ki, karmaşık olan bukültürel ortamın her alanında müzik, mistik bir yol gösterici olmuştur. Wagner'in?Bütünsel Sanat Çalışmaları? (Gesamtkunstwerk) başlığını taşıyan kitabında, tümsanatları bir çatı altında toplayacak olan aracıdır müzik. Nitekim 20. yüzyıl sanatı da;Fütüristlerin, Kübistlerin, Soyut Sanat savunucuların ve Dadacıların müzik ile kurduğubağ ile şekillenecektir.20. yüzyılın ilk yarısına baktığımızda birbirine koşut olarak gelişen farklı akımlar veçeşitli ifade biçimlerinin bir aradalığını görmekteyiz. Kandinsky'nin soyut arayışlarınınkarşısına Kübist sanatçılar, ?yapı bozum? ile çıkmışlardır. Öte yandan Avrupa'nın diğerucunda Fütürist sanatçılar, manifestolarıyla sanat ortamının güvenli yapısını sarsanaçıklamalar ve eylemler gerçekleştirmişlerdir. Savaş öncesinin yarattığı bunalım veyalnızlık duygusu sanata da yansımıştır. 1920'li yıllara gelindiğinde oldukça eklektik biryapı çıkar karşımıza. Dada etkinliklerine de katılmış olan besteci Edgar Varese ve EricSatie'nin de aralarında bulunduğu bir grup avangard sanatçı, Sürrealizm akımını hareketegeçirmişlerdir.Müzik ile görsel sanatların etkileşimi bağlamında, Dışavurumculuk akımının müzikteortaya koyduğu tonal kırılma ile görsel sanatlardaki formun bozulması, birbirine eşdeğeryaklaşımlar olarak görülmüştür. Öte yandan yüzyılın ilk yarısında etkili olan Fütürist veDada sanatçılarının eylemsel tavırlarında karşımıza çıkan avangarde hareketin iseWagner'in sanatların bütünlüğü ilkesine temellendirilmiştir.Müzik ve görsel sanatların 1950 sonrasındaki gelişimine baktığımızda, 20. yüzyılın ilkyarısındaki avandgard hareketin etkili olduğu görülmektedir. 2. Dünya Savaşı'nın eşiğindeolan Avrupa'nın tekinsiz ortamından kaçan pek çok sanatçı Amerika'ya göç etmiştir. Busanatçılar arasında Duchamp, Varese, Dali, Tanguy, Leger, Breton gibi daha pek çoksanatçı sayılabilmektedir. Bu sanatçılar 1950 sonrasında oluşacak sanat anlayışınıntemelini oluşturmuşlardır. İlk bakışta göze çapan, bu sanatçıların Dadacılardan miraskalan, rastlantıya dayanan içgüdüsel bir tavrı benimsemiş olan Sürrealizm akımınıntemsilcileri olduklarıdır.20. yüzyılın ilk yarısında; müzikte dizisel, görsel sanatlarda ise soyut anlatımınyoğunlukta olduğu bir dönem yaşanmıştır. Bu yaklaşımlar her iki alanın, ?sanatın sanatiçin? üretildiği düşüncesini destekleyen bir özellik kazanmasına neden olmuştur.Dolayısıyla, toplumdan kopuk, anlaşılması güç ve seçkinci bir yapı ortaya çıkmayabaşlamıştır. Duchamp, Cage ve Fluxus sanatçılarının öncülüğünde yeniden canlananavandgard yaklaşım ise, işte bu noktada önem kazanmaya başlamıştır. Sanatın yenidentanımının yapılmaya başladığı modern sonrası sürecin başlangıcı olmuşlardır busanatçılar.1950'lerde New York merkezli oluşumun yüzyıl başlarındaki Paris sanat ortamınıanımsanmaktadır. New York sokaklarının bar ve klüplerinde sanatın ve sanatçının varlıkalanının sorgulanması, sanat nesnesi olarak yeni malzemelerin kullanıma girmesi, hemmüzik hem de görsel sanatlar alanına yepyeni bir alan açmıştır. Avrupa'da da benzergelişmeler yaşanmaktadır. Deneysel çalışmalar, görsel sanatlar ve müzik alanında hızkazanmıştır. Soyut sanat ve dizisel müziğin saflık özellikleri melezleşmeye başlamış,günümüz sanatını oluşturan çoklu ortam üretimlerinin temelleri atılmıştır. 19th Century was appreciated as a considerable duration to deliver the art from itstraditional rules and also designate the intersection between visual and aural arts. 19.Century?s cultural scene represents much more complex structure then ever. The Worldhas begun to get smaller, masterpiece reproductions has accumulated in a cheaper wayand in generally, reaction against the Neoclassic art perceptiveness and Napoléon?sImperialist period has began to increase. Music had become a mystic beacon in every fieldof this cultural medium. Such as Wagner mentioned in his book ?Gesamtkunstwerk?(Total work of Art), music is the mediator for all the arts to make them together under thesame structure. Thus 20th century art is to be formed by the connection between music andFuturists, Cubists, Abstract Art defenders and Dadaists.As we overlook the first half of the 20th century, it is visible to see the paralleldevelopments of different movements, various expression and styles. TowardsKandinsky?s abstract pursuit, Cubist artist has came out with their deconstruction. At thesame time, on the other pole of Europe, Futurists had discouraged the reliable art field bytheir published manifestos and realized actions. Depression and loneliness just before thewar, has reflected on the art productions. An eclectic form had appeared by the 1920?s.Such composers and artists like Edgar Varese and Eric Satie, who were also attend theDada activities, had set in motion the Surrealist movement.In the context of interaction between visual and aural arts; ruptured tonal form which wasexposed by Expressionism in music has been seen equivalent to visual forms dissolutions.From another point of view, by the first half of the century, Futurists and Dada artistsinfluential activities could be seen as essential part, as, the fundamentals of the Wagneriantotal art theory.After 1950, we consider the effect of avant-garde movement on the developments ofmusic and visual arts. At the threshold of II.World War, many of artists who were runaway from the inauspicious ambiance immigrated to America. Among those artists likeDuchamp, Varese, Dali, Tanguy, Leger and Breton constituted fundamentals of new artconception which is going to be formed after 1950. At first sight, it is probably to see thatthose artists were representative figures of Surrealist movement whose were also assumedcoincidental attitudes as inherit from Dada. At the first half of the 20th century, serialism in music and abstract expressionism in visualarts were dwelled very intensively. For the both part of these fields, ?art as art? concepthas been appeared. Consequently an elitist habit with disconnected from society and hardto understand structure has revealed. By the leadership of Duchamp, Cage and Fluxusartists avant-garde touch would became a significance role. Those artists were initiatedpost-modern era where the new art forms needed to be define.In 1950, New York based constitution evokes the art scene in Paris at the beginning of thecentury. At the bars and clubs artists made inquiries of all those art forms that exist. Usageof new art objects were discussed and for both music and visual arts a brand-new fieldwas opened up. During this period Europe was having similar developments. Visual artsand music has gained momentum by the experimental efforts. Pure art forms like serialmusic and abstract art had begun to turn in to today?s hybrid art form in the multimediafield. 101

This study named making Yıldız Palace Ready for 21st Century and Its Evaluation Regarding Modern Museology has been prepared in order to handle Yıldız Palace from different point of views and make these sites gain the nature of being a modern museum and cultural complex. Yıldız Palace is an Ottoman building of the last period with the buildings and areas it has. Yıldız Palace at the same time is a compactness of buildings in which new techniques of constitutional area in the architectural building that indicates the transformation period from Ottoman to the Western Culture and administrators live. First of all, Yıldız Palace takes place in Istanbul between Beşiktaş and Ortaköy Towns. Malta and Çadır Villas having a connection also in this area can be appreciated today within the compactness of buildings of Yıldız Palace. These two buildings were constructed at the period of Abdülaziz. They were the summer house and special living sites of the sultan. The area of the palace which was developed and modified in time was enlarged at the period of II. Abdülhamid and caused new buildings increase in number. In this palace, at the period of II. Abdülhamid, there were buildings related with the private life of the sultan such a villas, theater, museum, zoo, harem, library as well as the administrative buildings related with the governmental deeds such as Big Chamberlain. II. Abdülhamid is a very important personality at the history of Yıldız Palace with his function of sultanship of 33 years. He managed the palace with regulations at the period after Constitution. The palace used for various purposes after the announcement of Republic. Most of its parts was used by War Academy between 1941-1946. After 1978, Ministry of Culture handle the management of some buildings. With the efforts suffered by theMinistry of Culture, some studies were made started to convert the palace into museum. Yıldız Palace is constituted by two main sections from the constitutional point of view. The Big Chamberlain and Harem, in other words the working and living sites of the sultan. The Harem section is separated into administrative sections with a big and magnificent door. The palace gains importance once more from historical point of view as the harem buildings and harem tradition lasted in this palace. The door of the harem opens to the second and third courtyards. In this section, Small Chamberlain, Valide Sultan Villa, theater, villa and etc. take place. At the front of these buildings the special garden of the Sultan and Yıldız Park lay down. The aim of the thesis is to enlighten the subject that what will be the similarities of the Yıldız Palace with its example in Europe in case that it is appreciated as a museum and how much of the modern museology feasibilities can be realized in the conditions of Turkey. It is necessary to make old buildings gain new functions from museological point of view but it is an area full of problems. About the subject of protecting historical building as a museum we have to think from a very wide perpective from general subjects such as how this will be protected especially in the case that this building is a palace to who will protect and how the restoration process will be carried out. We have to work in a museum on restoration, public relations, marketing and promotional subjects in historical meaning. This will only be possible by constituting a wide and professional study group. In fact, all the improvement studies have been carried out for public. The study has been prepared in order to enlighten the usage of new museological modifications in the palace museum.This study named Making Yıldız Palace Ready for 21st Century and Its Evaluation Regarding Modern Museology is constituted by three parts. At the first part, terms of museum and palace are explained. Terminologically the place of palace museums in the varieties of museums is examined. The samples from the developments taken place in the palace museums at home and abroad is given. Versailles, Louvre, Hampton Court, Hatfield, Blenheim, Buckingham and Kremlin Palace are examined as a sample for the palace museums at abroad. Besides Yıldız Palace Museum, especially Ibrahim Paşa, Dolmabahçe, Beylerbeyi and Topkapı Palace Museums which are among the Istanbul palace museums are examined as a sample for palace museums at home. At the second part, the historical development and structural specifications of the Yıldız Palace is defined. The historical development of the Yıldız Palace is examined in two separate parts as being the Period Before Announcement of Republic and the Period After Announcement of Republic. The development of the palace is tried to be given under three titles in the Period Before Announcement of Republic such as the period before the sultanship of II. Abdülhamid, the period of II. Abdülhamid and the period from the end of the sultanship of II. Abdülhamid to the Announcement of Republic. The development of Yıldız Palace in the Period After Announcement of Republic is examined under two titles as the periods between 1923-1978 and 1978-1997. The classification of the buildings of Yıldız Palace is made in accordance with their recent administrative specifications. In this classification they are mentioned as the buildings managed by Ministry of Culture, TBMM,YTÜ, Great Province Municipality and various institutions and establishments.In the second part, the buildings of Yıldız Palace are discriminated in accordance with their structural specifications as administrative, living, religious buildings and gardens. II. Abdülhamit's leaving Dolmabahçe Palace and settling to Yıldız Palace, the reasons for his preferring especially this site, the prefabric structural specifications' being firstly used in the buildings within the area of this palace put forward the importance of Yıldız Palace regarding historical development. As well as the buildings of the palace, its surrounding especially its inner and outer gardens carry a separate importance as being living sites. The gardens which are managed and operated by different units also today have an important role in the cultural complex. The specifications of the interior and exterior walls and the doors of the palace as being building elements of the Yıldız Palace are also given in this part. Yıldız Palace Museum, Turkish Stage Arts Museum, City Museum, Yıldız Sale Villa, Yıldız Porcelain Museum which take place within the Yıldız Palace complex are separately mentioned. In this study, the idea that Yıldız Palace complex's being a great museum which accommodate a compactness of museums constituted by various museums is discussed. A different administrative structure is put forward as the buildings that take place within the palace complex are being handled by different administrative units such as Ministry of Culture. Great Province Municipality, Islamic History, Art and Culture Research Centre. Yıldız Palace Founder and Yıldız Technical University. The palace has been restored, protected and managed by these different units. This different administrative structuralism create different formations, modifications in the buildings of Yıldız Palace within the historical development. When we look from the modern museology point of view, in case that Yıldız Palace comes upon as a museum and cultural complex, the planning elements are to be determined for its refunctionalizing. In the planning studies preeminently the appropriation of the building to the objective,interpretation of the collections, neutrality of the management of the museum and the importance of the restoration studies are determined. The examples from restoration studies that carried out on Yıldız Palace up to now are given. In the third part, in order to make suggestions related with the reappropriation of Yıldız Palace as a museum and cultural complex, the history, past and today of the Palace is researched and necessary modifications are tried to be determined for its future development and needs. New functions are given to the sites of the palace and some buildings are researched by reviewing. Various buildings took place within the complex of the palace are converted into usage for museum with the functions resuggested. It is aimed to have the palace developed in a compactness of museums that is constituted by Ottoman palace museum, history, theater, Turkish music, frame, Textile, Jewelry, Armory, porcelain, natural history museums. Besides, in order to make the palace give service also as an educational and cultural complex, it is suggested to establish new central units such as restoration, project consultancy, research and development centers as well as technical and social service areas. The exhibition techniques in Yıldız Palace are handled again regarding presentation and is tried to be supported by the suggestions made by the samples taken from the techniques used in the museums of various countries at abroad. It is tried to determine the collections of Yıldız Palace and the importance of the appropriation of the collections' development in constituting a museum is indicated.The importance put forward by the museums; as well as their architectural structure and the specifications of the collections they owned, the importance of their reaching to public with the presentation techniques they will develop is defined. For this purpose, the importance of the promotional activities carried at home and abroad in order to define itself to public is accentuated. To promote Yıldız Palace better a brochure of Yıldız Palace and a Web Page at Internet are prepared. It is aimed to direct the target group by issuing a visitor questionnaire constituted of ten questions starting from the importance of the attitudes of the visitors regarding public relations. The economical, social, political, socio and cultural benefits to be provided with the functionalizing of the Yıldız Palace as a museum in getting the palace ready to 21st century are determined. For this purpose, the importance of the palace's locational specifications regarding social and cultural needs is put forward. The necessity and importance of the operating policies to be formed in getting the Yıldız Palace ready to 21 st century as a museum and cultural complex is indicated. Yıldız Palace has a special place in the life of Istanbul even today as it had in the past and will also have in future. It will provide its continuity by working in full capacity with the collections it has and the exhibition areas, opening to public and be on its feet at the following centuries in order to correspond the importance of the palace history to the next generations in every period. Yıldız Sarayı bugün altmışdan fazla mimari yapısıyla, İstanbul içinde büyük bir saray kompleksi olarak, tarihin yaşadığı, öğrenildiği, Kültür ve Sanat Merkezi durumundadır. Bu çalışma, Yıldız Sarayı'nı çağdaş müzecilik açısından yeniden değerlendirilmesi amacı ile oluşturulmuştur. Saray kompleksi içinde oluşan farklı mimari birimler zaman içinde toplumsal yapıdan kaynaklanan değişimlerden etkilenmiştir. Sarayın; dünden bugüne geçirmiş olduğu değişimler belirlenerek, 21. yy' da müzecilik alanındaki değişimleri olumlu yönde karşılayabilmesi ve değişimlere kolayca adapte olabilmesi için yurt dışı müzelerdende örnekler verilerek öneriler getirilmiştir. Birinci bölümde; saray müzeleri kavramı tanımlanmakta ve müze çeşitleri müzelerin gelişiminden örnekler verilmektedir. İkinci bölümde Yıldız Sarayı' nın tarihsel gelişimi, yapısal özellikleri ve Yıldız Sarayı'nda bulunan müzeler incelenmektedir. Üçüncü bölümde ise, Yıldız Sarayı'nın 21.yy hazırlanmasında müze ve kültür kompleksi olarak yeniden değerlen dirilmesi konusu, müze olarak değerlendirmenin faydaları, konumsal özellikler, toplumsal ve kültürel ihtiyaçlar, planlama fonksiyonu, alanların yeniden değerlendirilmesi, sergileme, koleksiyon, tanıtım, halkla ilişkiler, işletme politikaları gibi farklı alanlar ele alınıp, değerlendirilmektedir. Tezin sonunda sonuçlar ve öneriler, kaynaklar ve ekler bölümü verilmekte dir. ` Yıldız Sarayı' nın eskiden olduğu gibi, bütününün saray müze olarak ele alınması, geçmişte sahip olduğu değerlerin tarihsel gelişimini tam olarak yansıtacaktır ` görüşü sonuçta vurgulanmaktadır. IX 322

This master thesis attempts to look to origins of Chinese cosmology as a reflection on the idea of Chinese garden; Examine principles and elements of Chinese garden and look three examples of classical gardens of Suzhou, to provide information on planning, layout and structure of Chinese garden pavilions. As an example of scaled-down, constructed nature, Chinese gardens are richly layered spaces calculated in seconds. Classical Chinese Gardens are an experience, creating balance, peace and harmony on the observer.This work consist a literature research focused on Chinese sources; site visits on various gardens as well as different representations of gardens i.e. porcelains, landscape paintings, murals, etc. Bu yüksek lisans tezinde, Çin bahçesinin ana fikri olarak Çin kozmolojisinin temel kavramları incelenmiş ve Klasik Suco Bahçelerinden üç örnek ile Çin bahçe köşkleri, hakkında bilgiler verilmeye çalışmıştır. Doğanın küçük ölçekli idealize edilmiş bir versiyonu olan bahçeler, yüksek derecede katmanlı, saniyeler içinde hesaplanan bir mekân kurgusu, zaman içinde deneyimlenmek üzere kurgulanmış bir tecrübedir. Deneyimleyende denge, huzur ve uyum hislerini uyandırır.Çalışma kapsamında Çince kaynaklara odaklanılmış kapsamlı literatür araştırması yanında manzara resimleri, planlar ve porselen gibi çeşitli mecra ve temsillerdeki bahçe tasvirleri incelenmiştir. 292

Throughout history human beings have engaged in inventions and designs of all kinds in order to maintain their lives and facilitate their conditions. Protection from possible dangers that may arise from nature, providing a shelter to live in, and subsistence for survival have been a part of basic needs the human condition requires. Thus, every new action or an idea developed to meet these conditions have been milestones for the progress of technology. Each of these ideas has revealed itself in different forms, sometimes to such an extent as to become lifestyle in addition to improving living conditions.This dissertation studies various methods in the development of internet and art and its presentation throughout historical dynamism. Various concepts within the domains of technology and art and their subunits have been analyzed along with their historical evolution. Although the discussion speaks of art in general, a special emphasis is given to plastic arts, given that covering all forms of art is not possible within the boundaries of a dissertation. Some new art forms that have been developed by way of using internet are also mentioned, nevertheless, the basis of discussion is the use of internet as a means of presentation for art. Tarih boyunca insanlar hayatlarını devam ettirebilmek ve kolaylaştırmak için değişik buluş ve tasarımlar ortaya koymuştur. Başlangıçta doğadan gelebilecek tehlikelere karşı korunma, barınma ve hayatını sürdürebilmek için beslenme gibi ihtiyaçlar söz konusu olmuştur. Bu ihtiyaçların giderilmesi için yapılan her yeni uygulama, her yeni fikir temelde teknolojiyi oluşturmuşlardır. İnsanlık hayatına katılan her yeni fikir kendi varlığını farklı şekillerde ortaya koymuş, hayatı kolaylaştırma özelliğinin yanında yer yer yaşam biçimi haline de gelmiştir.Bu çalışmada tarihsel devinim içinde teknoloji ve sanatın oluşumu ve sanatın sunumunda kullanılan yöntemler araştırılmıştır. İnternet ve sanat kavramları, onları oluşturan alt birimleri ve yaşadıkları tarihsel değişimlere değinilmiştir. Genel anlamda konunun şekillenmesi için sanattan genel olarak bahsedilse de, sanatın tüm dallarının konu içinde işlenmesi zorluğu nedeni ile sadece plastik sanatlar alanı ile sınırlı tutulmuştur. İnterneti kullanarak var olan sanatlara da değinilmiş ancak sanatın interneti sunum alanı olarak kullanması temel alınmıştır. 115

Çeşmeler Osmanlı su mimarisinin vazgeçilmez öğesidir. 18. yüzyıla kadar su gereksinimini gidermesi yeterli görülen klasik şemalı çeşmeler bu yüzyılın ortasına doğru adeta giysi değiştirir.Değişim önceleri motiflerde rokoko esaslı olarak kendini gösterirken, ilerleyen aşamalarda kompozisyon bütününü etkileyen barok düzenlemeler gözlenir. Batı mimarlığında barok ve rokoko akımlarının geçirdiği süreçten farklı bir düşünsel, kültürel ve toplumsal altyapıyla bu aktarımları karşılayan Osmanlı mimarlığı, elinde hazır bulunan geleneksel sözlükte yeni girişler yaparak daha zengin, daha kapsamlı bir ifade elde etmeyi başarmıştır. Toplumda devletin o dönem içinde bulunduğu zor durumdan bağımsız gelişen yeni yaşam biçimi arayışı, mimaride de özgün yapıtların ortaya konmasını sağlamıştır. Bu özgün yaratının temelinde geleneksel şemanın barok ve rokoko aktarımlarla aşılanarak yeni/melez biçimler elde edilebilmesi yatar.18. yüzyılın ortasına doğru çeşme kurgusuna artık bir mimari düzen anlayışıyla yaklaşıldığı gözlemlenir. Üst üste düzenleme, iç içe düzenleme, sütun/pilaster demeti, cephede dalgalanma-hareket, geometrik bölünme, amorf bölünme biçiminde yüzeyin alanlara ayrılması, simetri/asimetri gibi kompozisyon esasları ve akant yaprağı, C kıvrımı ve yaprak sırtlı C kıvrımı, S kıvrımı ve yaprak sırtlı S kıvrımı, düz ve eğri çubuklar, rokay, istiridye kabuğu, volüt, kartuş gibi yeni motifler devreye girer.Bu çalışmada 1740-1797 tarihleri arasında İstanbul'da inşa edilmiş 35 adet çeşme incelenmiş; döneme ait çeşme mimarisi kompozisyon esaslarının ve motiflerinin çözümlenmesinin ardından bir terimler sözlüğü oluşturulması amaçlanmıştır. Fountains are fundamental elements of Ottoman water architecture. Classical fountains that had no duty other than satisfying water need suddenly experience a quasi metamorphosis toward the second half of the 18th century.The change first appears in the patterns on a rococo rooted basis whereas later phases display baroque influences as the design basics become involved. Having faced that transfer through a conceptual, cultural and social infrastucture which differed from the itinerary of baroque-rococo styles in the Western architecture, the Ottoman architecture achieved to create a richer and broader expression by making new entries into the existing traditonal lexicon. The urge for a new life style independently emerging amid the ongoing unfavourable conditions of the state paved the way for genuine structures in the architectural field too. This inventive process surely depended on the new hybrid forms acquired through the integration of baroque and rococo features into the traditional scheme.Henceforth, the fountain would be considered as an architectural order. New design basics like superimposed arrangement, nested arrangement, column/plaster groupings, waving façade, surface treatment like rectangular and amorphous division, symmetry/asymmetry and new patterns like acanthus leaf, C scroll, S scroll, shell, rocaille, volute, cartouche entered circulation.35 İstanbul fountains built between the years 1740-1797 have been examined in this study and a related terminology has been sought to come into existence following the analysis of the fountains? design basics and patterns. 139

ÖZET Yazının kökenine ilişkin farklı görüşler öne sürülse de yazı bir simgeler sistemi olan dili, bir başka simgeler sistemiyle görselleştirmektir. Düşüncelerin sözsel ve görsel biçimde yalıtılmaları yazının temel öğelerinden biri olsa da yazı yalnızca dilin yani konuşmanın `yazılması`, sözün `görselleştirilmesi'' olarak görülmemelidir. Yazının ortaya çıkışı sadece sözle ifade edilen düşüncelerin yansıtılmasından ibaret değildir; çünkü belli bir sisteme bağlı simgeler yardımıyla bilgi ve bildirimlerin biriktirilmesi, 5000 yıl kadar önce Girit, Mısır, Mezopotamya ve İndus Irmağı dolaylarında başlamıştır. İ.Ö. 8000 dolaylarında ise çiftçiler alacak- verecek kayıtlarını tutmak için kilden yapılmış küçük nesneler kullanmışlardır. Bu nesnelerin saklanıldığı mahfazaların üstünde ise t.ö. 3100 yıllarına dayanan işaretler vardır. Mahfazanın içindeki nesneyi simgeleyen karakterlerden oluşan bu işaretler logografik yazının ilk biçimidir. Daha sonraki evrelerinde çivi yazıya dönüşecek olan yazıyı, Mezopotamya'da İ.Ö. 4000 dolaylarında yerleşmiş olan Sümerler bulur. Hemen hemen aynı dönemde ise Mısır'da gelişmiş, çok güzel bir yazı biçimi kullanılmaktadır. Bu yazı ilk kez taşlara kazınan hiyerogliflerden oluşmaktaydı. Yazılı tarihleri yaklaşık İ.Ö. 1600'de başlayan Fenikeliler, Mısır'dan öğrendikleri yazıyı daha da genişletip İ.Ö. 1200'lü yıllarda harf yazısı hâline getirerek 22 harften oluşan alfabeyi bulmuşlar ve yazı sistemlerinin ticaret imparatorlukları aracılığıyla Akdeniz bölgesine yayarlar. İ.Ö. 1000-800 yılları arasında, o sıralar kendilerine ait bir yazıları bulunmayan Yunanlılar da Fenike alfabesini Yunan diline uyarlayarak Yunan alfabesini yaratırlar. Aynı şekilde Araplar ve İbraniler de Fenikelilerden etkilenirler. Arap yazı sistemi aslen Fenike yazışma bağlanan bitişik Nebati yazısının bir devamıdır, İslâm dinini kabul eden bütün kavimler bu dini benimser. İslâm inancında resim yapmanın yasak olması, sanatçı ruhlu Müslümanların biçimsel güzellikler yaratma yönündeki bütün geleneklerini hat sanatının hizmetine vermelerini sağlar. vıUzakdoğu uygarlıklarında ise Çin yazı sistemi İ.Ö. 2000'in başlarında gelişmeye başlar. Çin kültürü öteki Uzakdoğu toplumlarını hiç de azımsanmayacak ölçüde etkilemiştir. Budacılıkla birlikte Çin yazısı Japonya'yı da etkiler. İlk örnekler İ.S. 700'lü yıllarda Budacı metinlerin taklit edilmesiyle ortaya çıkar. Güzel yazı yazmaya bütün uygarlıklarda önem verilir. Ancak son yüzyıllarda güzel yazı yazma sanatı önemini yitirmiştir. Ayrıca güzel yazı ile resim arasındaki ilişki de kesilir. Ta ki 20. yy.a varıncaya kadar. 20. yy.ın ikinci çeyreğinde çıkan II. Dünya Savaşından sonra o dönemin modern sanatçıları savaştan çok etkilenirler. Süregelen bölgesel ve kitlesel yıkım tehdidi karşısında duydukları endişeden dolayı Batı'nın kirlenmiş modern kültürünü reddedip, Doğu sanatına yönelirler. Çünkü Doğu sanatı özgür felsefelerini yansıtan bir spontone oluşu (kendiliğindenliği) içerir. Doğu sanatının kendine özgü üslubuyla Batılı sanatçının bakış açısı birleşmiş ve kaligrafi Batı sanatım da etkilemiştir. Ben de resimlerimde, bir taraftan doğulu kaynaklara bağlı kalırken diğer taraftan, kullandığım özel çizgiler ve renk renk yüzeylerle, kaligrafinin klasik kalıplarının dışına çıkmaya, nazire geleneğinde olduğu gibi temelde kurallara bağlı kalırken, anlatımda yani biçimde, harekette ve renk seçiminde özgün bir dil kullanarak evrensel bir bütünlüğe ulaşmaya çalıştım. vu SUMMARY Although there are different ideas about the origin of writing, is the visualization of the language, which is a system of signs, by another system of signs. One of the main elements of writing is the reflection of ideas by verbal and visual form, however, writing mustn't be thought as the `writing` of speech and 'Visualization` of words. Origin of language isn't related to the reflection of ideas by only verbal expressions, because the collection of information and communication are connected with a specific system, which started in Creete, Egypt, Mezopotamia and in the region of Indus River about five thousand years ago. In 8000 BC same small objects made by clay were found, they had been used for keeping the registration of trade. There were some signs from 3100 BC on the safes in which these objects were being kept. These signs, which represented the object in the safe, are the first examples of logografic writing. The writing, which wouM turn into cuneiform script in the later period was invented by Sumerians, who settled around Mezopotamia in 4000 BC. A very beautiful and developed form of writing was being used in Egypt almost at the same time this writing was called hieroglyphics and they were the first drawings on the stones. Phoenicians, whose written history started about 1600 BC, invented the alphabet which consisted 22 letters, by improving and turning the hieroglyphics, which they learned from Egyptians, into letter writing. They spreaded it to the mediterranean region, by the help of their commercial empire. Between 1000-800 BC Greeks who didn't have their own writing at that times, invented the Greek alphabet by adapting hieroglyphics to Greek language. Also Arabs and Hebrew were affected by the Phoenicians. In feet Arabic writing system is the constancy of Nebati writing which is related to Phoenician writing. The tribes who accepted Islamic religion, took up this language seriously. Drawing pictures was vuiforbidden by the Islam so Muslims-who had sense of art, used their ability of creating formal beauties for the art of calligraphy. In the Far east civilizations Chinese writing system started to develop in 2000 BC. Chinese culture affected the other societies of far is very much. With Budhizm, Chinese writing affected Japan too. The first examples came out by imitating the Budhist texts in 700 AD. Fire writing was important in all civilizations. But the art of fire writing last it's importance in the last centuries. And also the relationship between fire writing and art was cut out until the twentieth century. After the second world war modern artist of that time were affected by the war very much. They refused the corrupted modern culture of west and inclined to the art of east because of the worries about continuous regional and moss destruction threat. Because oriental art reflected their free philosophy spontaneously. The individual style of East Art and the western artist point of view united and they affected the art of West I have adhered to East sources on the other hand I didn't obey classical form of calligraphy by using same special lines and colourful surfaces. I have adhered to the rules by using imitation how ever I have tried to reach a universal unity, by using an original language in the form, movement and the choice of colour. IX 72

ÖZET Türk Müziği Nazariyatı ve dayandığı dünya görüşünün ortaya konabilmesi, şüphesiz bu sahadaki tarihi malzemenin toplanıp, değerlendirilmesi ile mümkün olabilecektir. Kaynakları ortaya çıkarmak, önemli müzisyenlerin hayatlarını, eserlerini, içinde yaşadıkları dönemleri, bestelerini hangi ruh hallerinde olduğunu ve bunların kimlere, hangi cemiyete hitap ettiğini, yeni baştan keşfetmek mecburiyetindeyiz. Tezimin konusu olan, risalelerin yazıldığım düşündüğümüz dönemde, Osmanlı devleti bir yandan girdiği savaşlarda mağlup olmakta ve cehalete kendini teslim etmiş durumdaydı. Yeniçeri ocağı artık devletteki genel gerileme dolayısıyla dünyadaki gelişmelere zıtlık teşkil eder duruma gelmişti. Dönemin padişahı olan III. Selim'in yenilikçi hareketleri bütün halkı uyandırmaya yetmemekteydi. Kitabın yazıldığım düşündüğümüz dönemde yenilik hareketleri devam etmekteydi. III. Selim'in getirdiği yeniliklerle bütünleşerek hızım almıştı. Padişahın özellikle yoğunlaşan, bu çalışmaları yanında sanata ve bilhassa müziğin canlanmasına verdiği önem oldukça fazlaydı. Bilindiği gibi III. Selim Mevlevi olan büyük bir bestekârdı. Müziğin yenileştirilmesini bir taraftan ele alırken, eskinin de canlandırılmasını ve korunmasını önemle diğer müzisyenlere de aktarmaktaydı. Onun devrinde yapılan diğer alanlardaki atılımlar, kendi çağında başarıya ulaşmış ve geleceğe ışık tutmuştur. Yaptığımız çalışmada da, önemle fark ettiğimiz husus eski edvar geleneklerinden yola çıkarak ve özellikle Kantemiroğlu Edvarı incelenerek, hatta bazı kısımları aynen kaleme alınarak yazılmasıdır. Bununda, III. Seim'in bu anlayışından yola çıkarak, hareket edilen bir fikir olduğu düşüncesini yaygınlaştırmaktadır. Tezimize konu olan risaleler, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Emanet Hazinesi 2069 numaralı müzik mecmuasının dört ayrı risaleden oluştuğu, başlangıçtaki 2069-1 // 2069-2 numaralı vırisalelerdir. 2069-3'te Abdülbâki Nasır Dede'nin Tedkik u Tahkik adlı risalesinin bir nüshası ve 2069-4 numaralı risalede onun zeyl'i olan kısım vardır. Bizim incelediğimiz birinci risalede başlık yoktur, ikinci risale ise Zikr-i Edvâr-ı Kadîm başlığı altındadır. Risalenin yazan da bilinmemektedir. Sadece Hattatı konusunda bilgiye sahip olmaktayız. Oda Mir Hafız Ahmed Efendidir, ikinci risalenin de hattatı aynıdır. Yine aynı yazarın elinden çıktığı kesinlik kazanmamakla birlikte, Kantemiroğlu Edvarında da böyle bir bölüm olması bu fikri kuvvetlendirmektedir. Çalışmamızın giriş bölümünde eserin tanıtımı, nüshaları olup olmadığı, içeriği, eserin yazarı ve tezde üstünde durulan konular hususunda açıklamalar yapılmıştır. Risalelerimizin yazan belli olmadığından elde edilen bilgiler doğrultusunda varılan noktalar dikkatle incelenerek tezimiz ortaya konmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde ise, risalelerin bugünkü harflere çevirisi yapılmış, bu sırada eksik yazılımlar tarafımızdan giderilmeye çalışılmıştır. Müzik Tarihi içerisinde müzik nazariyatının anlatıldığı müzik risalelerinin çok önemli bir yeri vardır. Bu kitapların yazıldığı dönemin bilinmesi ise, dönemin müzik nazariyatı içerisinde varıldığı noktayı göstermesi açısından ayrıca önem arz etmektedir. Risalelerimizin yazıldığı dönemin içeriği hakkında, bilgiyi tezimizin giriş bölümünde ayrıntılı olarak vermeye çalıştık. Yaptığımız çalışma, iki risaleyi kapsamaktadır. Metinde karşılaşılan özel işaretler ve hanende ve sazendelere ait birtakım isimler, müzik nazariyatçılarının isimleri, bu edvarlarda incelenerek bu eserin meydana getirdiği konuyu ortaya çıkarmaktadır. Ayrıca, söz konusu müzisyenlerin kimliği tespit edilemese bile makamların içeriği bakımından metne konu olacak derecede görüşlerinin yer bulması, bu müzisyenlerin önemini ortaya koymaktadır.Bize eser bıraktıkları için, kendilerini tanımadığımız önemli icracılarımızdan hiç değilse bir kaçı bu metinler sayesinde Müzik Tarihimiz kazançlı çıkacaktır. Çalıştığımız metinlerde Farsça terimlerin oldukça fazla olması ve çalgıların ön plana çıkarılmış olması, özellikle perdeli bir sazdan fazlaca bahsedilmesi yazarımızın Mevlevi bir müzisyen olması ihtimalini kuvvetlendirmektedir. k vııÇalıştığımız Birinci Risalenin Bölümleri: Evvelâ: Tam notalarda ve yarım perdelerde olan makamlar. Saniyyen: Sekizinci tiz perdelerde olan makamlar. Salisen: Pestten tize doğru yarım perdelerin makamları Rabi'an: Tizden pest'e doğru yarım notaların makamları. Hamisen:Birleşik Makamlar. Sadisen: İsmi olupta kullanılmayan makamlar. Sabi' an: Makamlarda oluşan terkibler. Olarak ayrılmaktadır. Ayrıca yazar bölümleri ifadeden sonra edvar geleneğinde de bulunan şu'be, agaze ve on iki makam anlatımlarını yapmakta daha sonra buna ek olarak insan fizyonomisine göre makamlar ve insanların tenlerine göre ayrılan makamlar hakkında bilgiler vermiştir.Bu konular çeşitli hikâye ve beyitlerde risale anlatımına hareket getirmiştir.mecmuanın, 2069-2 numaralı risâlesindeki anlatımlarda da yukarıda saydığımız özelliklere uyulmuştur. İkinci bölümde, eserin daha iyi anlaşılmasın sağlamak için içerik maddeler halinde özetlenmiştir. Makam, şu'be, agaze adetleri bölümlere konarak açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise, metinlerin kritiği yer almaktadır. Farklı yüzyıllara ait olduğunu bildiğimiz Kantemiroğlu Edvarı ve aynı yüzyıla ait olduğunu düşündüğümüz Abdülbâki Nasır Dede'nin Tedkik u Tahkik ve AGK 131 numaralı Kırşehirli Edvarının da karşılaştırılması yapılmıştır. Bu gün bilinen diğer edvarlarda incelenerek varılan neticeler kaleme alınmıştır. Edvar geleneği geçmişten günümüze kadar açıklanmaya çalışılarak tezimize konu olan müzik risalelerinin de bu geleneğe uyup uymadığı konusu incelenmiştir. Ayrıca çalıştığımız risalelerin müzik nazariyatına getirdikleri ve önemi konusu ifade edilerek, o dönemde ki müzik anlayışı kaleme alınmıştır.İki risaleden varılan sonuçlar, bu gün kullanılan Arel, Ezgi, Uzdilek nazariyatı ile benzerlik göstermemektedir.Arel teorisine göre, ana makam çargâh makamıdır. Ana perdeler ise, bu makamın perdeleridir. Makamlar basit, bileşik, şed olarak sınıflandırılmaktadır. Kısaca gelenek ve günümüz nazariyatı arasında büyük fakların olduğunu ortaya koymaktadır. Biz 18. yüzyıla ait yaptığımız vııırisale çalışmasında çıkan sonuçları son bölümde ifade etmeye çalıştık. Bunu yaparken Bir çok edvar kitabım inceleyerek verilerimizi bu kitaplar sayesinde topladık. Eserdeki konuların çeşitliliği ve zenginliği karşısında, biz içeriği hakkında kısa bir özet ile konularım açıklamaya çalıştık.Doğal olarak buradaki tahlil eserimizin koyduğu çerçeveden taşmadan yapılmıştır. Sonuç olarak, Türk Müziği müzisyenleri getirdikleri sistem sayesinde önemli başarılar göstermişlerdir. Bu başarının sebebi, müziğin bütün özelliklerine vakıf olmalarından kaynaklanmaktadır. Çünkü onlar çoğunlukla güzel beste yapmak için değil, insan ruhuna ulaşıp onu güzellikle aydınlatmak düşüncesi yaygındır. Müziğimizin o kadar çok problemi vardır, bunlar o kadar birbirine bağlıdır ki, açılan meseleyi belli bir çerçeve içerisinde tutmak bazen imkansızdır. Çalıştığımız müzik mecmuası, daha bir çok probleme ışık tutacak niteliktedir. Dileğimiz bu ve benzeri eserlerin süratle değerlendirilmesi, müzik tarihimizle nazariyatın karanlık noktalarına ışık tutulmasıdır. Anlaşılmalıdır ki, müziğimiz her türlü yapay zorlama ve batı kalıplarına uydurulma gayretlerine rağmen kendine özgü, fakat, aynı zamanda da doğal bir sistemi vardır. Bu doğallık Türk Müziğinin belki en başta gelen özelliğidir. Tez boyunca zaman zaman, yeri geldikçe değinip konumuzu ilgilendiren kısımlar hakkındaki görüşleri bir çok bakış açısından değerlendirmeye çalıştık yazarımızın kim olduğunu bilmesek de, Türk Müziğine yaptığı katkı oldukça büyüktür. Bu çalışmamızın günümüz nazariyatındaki bir çok meseleyi aydınlatacağı düşüncesindeyiz. ıx SUMMARY Certainly in this area historical equipment is necessary to be collected and utilized for exposing theory of Turkish Music and It's based on world vision. We have to reveal sources, lives and works of important musicians, terms of their livings, compositions form which soul condition was born and their addressing which society or people. We have to discover these over again from the beginning. At term of being written treatises, which are subject of our thesis, the Ottoman Empire was restricted from every side and surrendered to ignorance itself. Condition, of Janissary associations formed opposition in the developments of earth anymore because of general regression of government. III. Selim was Padishah at this term, his newness movements was not enough to be waken all people. At term when we think the book was written, newness movements was going on. It subsided owing to becoming a united whole newness of III. Selim. Padishah attached importance quite art and especially being revived of music in addition to these dense works of him. As known, he was who a mevlevi, a big composer. He considered to be renovated music moreover, he transferred to the other areas were made and they were successful at his era, and they were light the way for future. The matter which we notice importantly when we work, was affected from old edvar traditions and searched especially edvar of Kantemiroğlu and even some parts which were taken exactly, were written out. At this, the thought of an opinion, which was affected from İÜ. Selim comprehension became widespread. The treaties which are subject our thesis, are 2069/1 and 2069/2 numbered on beginning from four separate treaties of music magazine 2069 numbered in library at Topkapi Palace Museum. At 2069/3 is found copy tease named Tedki u Tahkikwhich was written by Abdülbâki Nasır Dede and at treatise 2069/4 numbered, is fond at treatise which is his Zeyl four which we search, is non existent headline. Writer of the treatise is not known. Only we have information about calligrapher. And also he is Sir Ahmed Efendi. Second headline treat, which are Zikr-î Edvarı Kadim. The calligrapher of this treatise is the same. However, the treatise of again the same writer does not become definite, there is also the same part in Kantemiroğlu Edvar and this and this condition strengthens this idea. On beginning part of our work, the explanations are done about introduction, copies have done or not, content, writer of work and subject on being thought at thesis. Because the writer of our thesis does not become definite on direction of being got information, the points are reached. These points were searched carefully and they are trying to be exposed at our thesis. Our work comprises two treatises. In text special sings, some names of householders and say players and names of music theorist are searched at this edvar and subject of this work is revealed. Even if musicians being talked of identities are not revealed, due to content of their tessitures and being their opinion in the text, importance of these musicians exposes. We did not recognize important performers for not leaving a work to us. But some of them are profitable in music history thanks to this text. In text, which we work, Persian terms are quite a lot. And also due to being the most important musical instruments and especially fretted stringed instruments, our writer might be Mevlevi by playing Tanbur. We studied first treatise and its parts: 1. First of all (Evvelâ): Tessitures of the whole musical note and half musical notes. 2. Saniyyen: Tessitures of eighth shrill frets. XI3. Salisen: Tessitures of half musical notes from pest to shrill. 4. Rabi'an: Tessitures of half musical notes from shrill to pest. 5. Hamisen: United tessitures. 6. Sadisen: Tessitures which wasn't used names, but they had names. 7. Sabi'an: Tertibs of arising from tessitures. Are separated besides the writer made expressions of Şu' be Agaze and 12 tessitures witch are in edvar traditions after expressing the ports. And then in addition, the information's are given about effects of unreasoning and superstition tessitures, tessitures and times of giving bad feeling, Tessitures of suiting with people complexions. These subjects are settled in motion treatise expression with various stories and couplets. At expression 2069 / 2 port of magazine, the features that we consider red on high are fitted. At Second Part, Its content is summarized item by item for providing to be understood the better. Addends of tessitures Şu'be, Agile are classified and it is tried to show with musical notes writing of today. At third part, critical of text takes part. We know that Kantemiroğlu Edvar belongs to different century and also Tedkük ü Tahkik treatise of Abdülbâki Nasır Dede belongs to the same century, They were compared carefully Today know other edvârs were examined and their results were written out. Edvar tradition has tried to be explained from past today. The subject of music treatises which are subject of our thesis, was examined suiting or not to this tradition. Besides, bought to music theory of treatises and their importance, their subject and music understanding of term were written out. The results of two treatises do not resemble theory of Arel, Ezgi and Uzdilek which is used today. According to Arel theory, main tessiture is Çargâh tessiture. Main frets are frets of these thesauri Tessitures are classified as simple, compound and şed. Shortly, the tradition exposes big differences between today's theories. Weenumerated results of treatise work concerning 18. Century item. While we were doing that, we examined many edvar books and we tried to prop up our data thanks to these books. The works is various and rich because of this we tried to explain content of subjects in it by summary. Certainly this analysis is made without overflowing from frame of our work. As a result, musicians of Turkish music made important successes thanks to bringing the system. Reason of this success arises from being aware of the whole feature of music. The work is various and rich because of this we tried to explain content of subject in it by summary. Our musicians did not consider western system important very much until last period. But we should not think that they did not know west. Especially At strong terms, according to at frame of suggesting their sights, they caused a little disorder in our music. Certainly serous and new attacks were necessary for developing our music. But instead of that this work was done its in dynamic system, it was connected and static's to an artificial system and also the calmness bought degenerates to in our time. Music has very much problem and these are connected each other's. And also problem is impossible to keep in an obvious frame. We work the music magazine that is strength to light the way for more problems. We desire to be utilized these and similar works quickly and dark points of theory be lighted the way with our music history. This must be understood that in our music there is its peculiar, but at the same time, its natural system despite to west moulds. Naturalness is perhaps the most important feature in Turkish music. Throughout thesis, we think tried to utilize visions about interested parts of our subject from time to time, at necessary times and also we considered thoughts of many points of view. Even if we do not know the writer, his assistance to culture of Turk- Islam is quite important. We think that our work will illuminate problems at today's theory. Xlll 181

Today's technology makes it imperative to visit websites almost every day in order to access information. We realize the information we want to reach over the internet through the websites. Under these conditions, for individuals or institutions to design their websites according to the usability principles, to think and make plans represent great significance.The main purpose of the study is to evaluate the websites through the eyes of the user, to provide the user with the information to be reached or the desired operation to be made in the shortest way. It is to examine and reveal the problems of websites designed against usability principles.In my study, information on basic points such as web interface design, the importance of using visual, typography and color in web interface design, issues to be considered during the design phase were obtained. Different steps of design-oriented thinking are referred to and the effect of this concept on web interface design has been studied. University website target audience requirements have been addressed and evaluations have been made in terms of usability principles from the perspective of current students and prospective students.During the review phase we have focused on modules where the target audience of university websites are constantly interacting. The good and bad sides of these modules are detailed. Günümüz teknolojisi bilgiye ulaşmak için web sitelerini hemen hemen her gün ziyaret etmeyi zorunlu kılmaktadır. Ulaşmak istediğimiz bilgiye internet aracılığıyla web siteleri üzerinden gerçekleştirmekteyiz. Bu şartlar altında kişi ya da kurumların web sitelerini kullanılabilirlik ilkelerine göre tasarlamaları, kullanıcı gözünden düşünüp planlamalarını yapmaları büyük önem arz etmektedir.Çalışmanın ana amacı, web sitelerini kullanıcı gözünden değerlendirmek, ulaşılmak istenen bilgiyi veya yapılmak istenen işlemi kullanıcıya en kısa yoldan yaptırmayı sağlamaktır. Kullanılabilirlik ilkelerine aykırı tasarlanan web sitelerinin sorunlarını incelemek ve ortaya koymaktır.Çalışmamda web arayüz tasarımı, web arayüz tasarımında görsel, tipografi ve renk kullanımının önemi, tasarım aşamasında dikkat edilecek hususlar gibi temel konularda bilgi edinilmiştir. Tasarım odaklı düşünmenin farklı basamaklarına değinilmiş olup bu kavramın web arayüz tasarımına etkisi incelenmiştir. Üniversite web sitesi hedef kitlesi gereksinimleri ele alınmış olup, mevcut öğrenci ve aday öğrenci gözünden kullanılabilirlik ilkeleri kavramında değerlendirmelerde bulunulmuştur.İnceleme aşamasında üniversite web sitelerinin hedef kitlesinin sürekli etkileşim halinde olduğu modüllere odaklanılmıştır. Bu modüllerin iyi ve kötü yanları detaylı olarak ortaya konmuştur. 87

Kurtuluş Savaşı sürecinin başarılı bir şekilde aşılması ve Yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atılmasından sonra toplumsal hayatta sosyal, kültürel ve eğitsel faaliyetleri yürütmek amacıyla pek çok kurum oluşturulmuştur. Temelleri atılan bu kurumların neredeyse tamamının ortak amacı savaş sürecinden henüz sıyrılmış olan bir halkı kısa sürede her anlamda geliştirerek, devlet ile birlikte muasır medeniyetler seviyesine çıkarmaktır. Bu süreçte kurulmuş olan Halkevleri de halkı sosyal, kültürel ve eğitsel açıdan geliştirmeyi amaçlamıştır. Bu çalışmada genelde ülkemizde kurulmuş olan Halkevlerinin kuruluş serüvenleri ve yürüttükleri faaliyetler, özelde ise ülkemizin Siirt ilinde kurulmuş olan Siirt Halkevi ve yürütmüş olduğu sosyo-kültürel faaliyetler detaylı bir şekilde irdelenmeye çalışılacaktır.Anahtar Kelimeler: Halkevi, Millet Mektepleri, Türk Ocakları. After the accomplishment of the Turkish War of Independence and the foundation of the new Turkish Republic, lots of institutions were founded in social life for to be active in the social,cultural,pedagogical areas. The common aim of, nearly all these institutions is to develop the community, who just came around from the war of Independence, in all respects. And also the aim of these institutions is to upgrade the level of civilization, reciprocal both community and government. In this process; the founded community centres planned to develop the community socially, culturally,pedagogically. With this study; in general, the founding stages, the conduct of the community centres also in details, the community centre that was founded in Siirt and its socio-cultural activities will be studied.Key Words:Community Center, National Schools, Turkish Hearths 152

Kuruluş döneminden beri Osmanlı Devleti'nin Avrupalı toplumlarla ilişkileri başta siyasi olaylar olmak üzere hep sürmüştür. Bu ilişkiler doğrultusunda Osmanlı sanatının çeşitli dönemlerinde Batı etkilerini görürüz. Özellikle Osmanlı Devleti'nin Batılılaşma Dönemi'ni olan 18. ve 19. yüzyıllarda Avrupa Sanatı'nın Osmanlı Sanatı'nı yönlendirici bir rol oynadığı gerçektir. Aynı bağlamda, Osmanlıların Avrupa kültüründe ve sanatında bıraktığı izler ise sanıldığından çok daha fazladır. Bu etkiler sadece söz konusu yüzyıllarla kalmamış, günümüzde de etkisi sürmektedir.Avrupalılar 1453 yılındaki İstanbul'un fethiyle Türkler'den hem korkmuş hem de merak etmişlerdir. Avrupalıların Türkleri daha yakından tanımalarında 16. yüzyıldan sonra Avrupa'ya gönderilen Türk elçilerinin büyük payı olmuştur. II.Viyana bozgunu (1683) ve sonrasında Karlofça Antlaşması (1699) Osmanlı Devleti'nin batıda büyük çapta toprak kaybettiği ilk antlaşmadır. Bu yenilgiden sonra Avrupa'nın teknik üstünlüğünü kabul eden Osmanlılar, Avrupa ülkelerine daha uzun süreli elçi heyetleri göndermeye başlamışlar ve elçilerden siyasal görevlerinin yanı sıra teknoloji, bilim ve kültür alanlarında Avrupalılardan bilgi sağlamalarını istemişlerdir.Bu girişimler Türklerin Avrupa'da daha iyi tanınmasını sağlamıştır. Edebiyat, müzik ve çeşitli sanat alanlarında Türk temaları Osmanlı-Avrupa yakınlaşmasından sonra yaygınlaşmıştır. Türk kıyafetleriyle portre yaptırmak, balolarda Türk kıyafetleri giymek moda olmuştur. Mimari bezemeye, mobilya ve porselen eşyaya kadar giren Türk modasına ?Turquerie? adı verilmiştir. 19. yüzyılda ise Osmanlı'nın git gide gücünü kaybettiği dönem olmuştur. Türklerden Avrupa'da eskisi gibi korkulmamakta ancak onlara duyulan merak devam etmektedir. Bu merak Cumuriyet'in ilanıyla eski etkisini kaybetse de günümüzde tekrar canlanmıştır.Son yıllarda Türkler'e yoğun bir ilgi gözlemlenmektedir. Bu duruma; Londra'da düzenlenen `Türkler' sergisi, Paris'te düzenlenen ?Türk Mevsimi? ve son olarak İstanbul'un 2010 yılın üç kültür başkentinden biri seçilmesi örnek verilebilir. Avrupa'da olduğu gibi ülkemizde de özellikle son yıllarda bu konuyla ilgili çeşitli sergiler yapılmaktadır. Bu sergilerde dikkati çeken nokta Osmanlı-Avrupa ilişkilerinin son dönemde artmasıyla bu konuda yapılan sergilerin sayısının da artmasıdır.Özel müzelerin seçilmesinin temel nedeni daha kapsamlı sergiler yapmalarıdır. Serginin konusu kapsamında seçilen müzeler ver sergiler şunlardır;OSMANLI BANKASI SERGİLERİ?Doğu'yu Tüketmek (15 Kasım 2007 - 2 Mart 2008)?1908 İhtilaline Doğru Osmanlıların Paris'i? sergisi (14 Ekim-31 Aralık 2008)PERA MÜZESİ SERGİLERİ?Doğu'nun Cazibesi (26 Eylül 2008 - 11 Ocak 2009)?Victoria ve Albert Müzesi'nden Dünya Seramiğinin Başyapıtları (15 Mayıs ? 19 Temmuz 2009)SAKIP SABANCI MÜZESİ SERGİLERİ?Medicilerden Savoylara Floransa Saraylarında Osmanlı Görkemi (21.12.2003 - 18.04.2004)?Osmanlı Sarayında Avrupa Porselenleri (24.05.2005 - 28.08.2005)?17. yüzyıl Avrupa'sında Türk İmajı (13.07.2005 - 09.10.2005)?Lizbon Calouste Gulbenkian Müzesi'nden Başyapıtlarla Doğu'dan Batı'ya Kitap Sanatı ve Osmanlı Dünyası'ndan Anılar (14.04.2006 - 28.05.2006)?Tanrı'ya Adanmış Halılar, Transilvanya Kiliselerinde Anadolu Halıları, 1500-1750 (19.04.2007 - 19.08.2007)?Louvre Koleksiyonlarından Başyapıtlarla İslam Sanatının Üç Başkenti : İstanbul, Isfahan, Delhi (19.02.2008 - 01.06.2008)?Batı'ya Yolculuk - Türk Resminin 70 Yıllık Serüveni (1860-1930) (16.04.2009 - 02.08.200)?Osmanlı Döneminde Venedik ve İstanbul; Nam-ı Diğer Aşk (19.11.2009 - 20.03.2010)Bu tez çalışmasında iki toplum arasındaki ilişki, İstanbul'daki özel müzeler tarafından düzenlenen sergiler açısından incelenecektir. The relations between the Ottoman Government and European society had always been continued especially on political issues since the Ottoman Empire was founded. In accordance with these relations we can observe the occidental inspirations on Ottoman art from time to time. Especially in the reformation period of the Ottoman Empire, through 18 and 19th centuries, the influences of Western art had played a leading role on Turkish art. Correspondingly, the traces of Ottomans on European culture are considerable. These inspirational relations not only took place in the mentioned period but also have still effects on both sides today.Europeans? wonder of getting to know Turks better started with the conquest of Istanbul and later in the 16th century the visits of Turkish diplomatic representatives to European countries strengthened the relationships. In the 18th century after the Vienna defeat, the Ottoman-Europe relations developed as the Ottomans accepted the technical superiority of Europe and sent more delegates there not only for political reasons but also for technological, scientific and cultural missions.These attempts made Turks more well-known in Europe. Starting from this period Turkish theme had commonly used in European literature, music and other types of arts. Having portraits painted in Turkish costumes and attending balls with dresses from Turkey had come into fashion. Ornamental works in architecture, furniture and porcelain ware were called `Turquerie`. In 19th century the Ottoman Empire started to lose its dominance and fearfulness but it was still an object of curiosity. This curiosity faded away with the proclamation of Turkish Republic but it?s been revived for the last few years.In the last years we can observe a great interest in Turkey in connection with the EU candidacy process. ?Turks? exhibition held in London, ?Turkish Season? held in Paris and Istanbul being the European Capital of Culture in 2010 can be examples for this interest. Various exhibitions on this subject have been held both in Europe and in our country. The interesting point is that the number of exhibitions held about Ottoman-European relations increased parallelly with our relations get closer. The reason of observing private museums in this thesis is that they organize more comprehensive exhibitions. The following museums and exhibitions are selected:OTTOMAN BANK MUSEUM?Consuming the Orient` (November 15, 2007-March 2, 2008)?The Ottomans in Paris (14 October-31 December 2008)PERA MUSEUM?Masterpieces of World Ceramics from the Victoria and Albert Museum (15 May ? 19 July 2009)?The Lure of the East (26 September 2008-11 January 2009)SAKIP SABANCI MUSEUM?From the Medicis to the Savoias Ottoman Splendour in Florentine Collections21.12.2003 - 18.04.2004)?European Porcelain at the Ottoman Palace (24.05.2005 - 28.08.2005)?The Image of Turks in Europe in the 17th Century (13.07.2005 - 09.10.2005)?The Art of the Book from East to West and Memories of the Ottoman World Masterpieces of the Calouste Gulbenkian Museum, Lisbon (14.04.2006 - 28.05.2006)?In Praise of God - Anatolian Rugs in Transylvanian Churches, 1500-1750 (19.04.2007 - 19.08.200)?Istanbul, Isfahan, Delhi Three Capitals of Islamic Art Masterpieces from the Louvre Collection (19.02.2008 - 01.06.2008)?Travel To The West - 70 Years of Turkish Painting (1860-1930) (16.04.2009 - 02.08.2009)?Venice and Istanbul during the Ottoman Period; Love, by any other name (19.11.2009 - 20.03.2010)In this thesis the relations of both societies will be observed through the exhibitions organized by private museums in Istanbul. 205